Meester Panken, deel 9

Meester Peter Norbertus Panken. Wie heeft er niet van gehoord in Westerhoven en Bergeijk.  Maar wie was hij en wat heeft hij dan geschreven over Westerhoven. Ik wil jullie meenemen naar zijn verleden en een aantal stukjes schrijven hierover. Wat schreef hij en wat leren wij daaruit.

In 1875 schreef hij:

Den 11 juni verongelukte Jan Schrijvers van Westerhoven, bijna 20 jaren en 4 maanden oud door een slag van een paard te Boxtel.

Jan Schrijvers was een jonge man en ik denk niet dat hij kinderen heeft gehad. Dat was zeer ongebruikelijk in die tijd op die leeftijd. Misschien was hij genoemd naar zijn opa. De naam Jan Schrijvers komt in ieder geval ook vandaag de dag nog voor.

Verder schreef Mr. Panken:

Op zondag nam. 25 juli heb ik het “al“ schieten van den bij de herbergier A. Driessen gevestigde doelen te Westerhoven bijgewoond. Enige boogschutters uit Bergeijk en enkele van andere plaatsen schoten mede. Er was ook entree betaald door mij het eerste kaartje. De meesten hadden van deze aardigheid meerdere liefhebberij of voldoening verwacht. Te voren is in dit dorp nimmer “al” geschoten. De beide volgende dagen teerde in genoemd huis, als ouder gewoonte, onze dorpsgilde.

De tweede handboogschutterij op het gehucht Loveren alhier, ook enige jaren bestaan hebbende, is thans te niet. In 1885 waren er 3 doelen.

De herbergier A. Driessen is het huidige cafe “het wapen van Westerhoven”.  De schutterij die daar gevestigd was betrof de “L’union Fraternelle”, opgericht op 20 april 1884.

Op 16 april 1899 werd daar de Kempische bond opgericht. Westerhoven had toen 4 schutterijen. De anderen waren “ de eendracht”, “Weltevreden” en “Ons Genoegen”.

De dorpsgilde is onze St Annagilde, die nog steeds bestaat.

Op 16 juli arriveerden, tegen de middag, 1 eskadron hussaren sterk 98 manschappen en 103 paarden te Westerhoven, die bij de inwoners hun kwartier kregen en de volgende ochtend vertrokken op manoeuvres.

Voor een dorp met ongeveer 500 inwoners is dit toch behoorlijk geweest, ook al was dat maar voor 1 nacht.

Mr. Panken gaat verder:

Als gewoonlijk had vrijdag 12 mei de jaarlijkse processie van Westerhoven naar Meerveldhoven plaats.

Na de mis te Westerhoven bijgewoond te hebben, hoorden de bedevaartgangers ze ook, nu het eerste jaar, te Riethoven, alwaar tevens in het terugkeren, door de pastoor der parochie de zegen gegeven werd.

Dinsdag nam. 4 juli van een uitstap naar Valkenswaard, tot Dommelen terug, troefde ik o.a. bij Fr. Bosmans aldaar, toen de zoon buiten geweest zijnde, ons zeide, dat te Westerhoven de klokken luidden. Mij hiervan overtuigd hebbende, haalde ik mijn stok en spoedde mij derwaarts, want, daar de zon reeds onder was, vreesde ik een onheil, hoezeer wij nog geen brand of vlam zagen. Enige tijd gelopen te hebbende was zulks het geval.  Het huis van S. Lamm in de Erpestraat is afgebrand en was op Fl 650,- te Oudkarspel, doch de inboedel a Fl 1780,-  zeer hoogte Oudewater verzekerd zijnde deze, na de inschrijving aanmerkelijk verminderd. Bij het brandende huis stond veel volk, ook van Bergeijk en Riethoven, doch schier alle sprakeloos en zonder hulp of drukte, zoals doorgaans bij en dergelijke ramp wordt waargenomen.

In jan. 1854 brandde ook dit huis af, doch de assurantie te Zutphen kon toen de helft der inschrijvingen niet uitkeren.

Opmerking:

Samuel Lamm was de onderwijzer voor Mr. Panken. Hij was een protestant en was gebleven na de periode van 1648-1810 van Katholiek verbod. Misschien dat daarom de mensen nog steeds niet wilde helpen, ook al was dit al de 2e keer.

De volgende keer gaan we weer verder met Meester Panken.                   

Jacques van Veldhoven