Meester Peter Norbertus Panken. Wie heeft er niet van gehoord in Westerhoven en Bergeijk. Maar wie was hij en wat heeft hij dan geschreven over Westerhoven. Ik wil jullie meenemen naar zijn verleden en een aantal stukjes schrijven hierover. Wat schreef hij en wat leren wij daaruit.
In 1870 werd de onderwijzerspost te Westerhoven open gesteld. Panken was al weer enige tijd ( sinds 1863) geen onderwijzer meer. Er kwamen 2 sollicitanten op: een uit Limburg en een uit Gelderland. Maar de gemeente vond dat niets en stelde hulp onderwijzer Hendr. Biermans aan als waarnemer. Uiteindelijk werd die op 7 juli 1870 benoemd. Een maand later trouwde hij met Cato van Mol en betrok het schoolhuis.
Op 13 febr. 1871 huwden eerst op het raadhuis, onmiddellijk daarna in de kerk te Westerhoven drie broers; Christiaan, Hendrik en Michiel van Nunen genaamd met jonge dochters uit dit dorp, allen behorende tot de boerenstand. De drie broers woonden bij elkander en hadden slechts een zuster. Een dergelijke bijzonderheid heeft in deze kleine gemeenschap bij mensen heugenis nimmer plaats gehad.
Zaterdag voormiddag 20 september 1873 is te Westerhoven het westelijkst gelegen huis in de Heijerstraat, aan de noordzijde van de weg afgebrand. Panken wandelde in een weiland bij de kerk toen de brand uitbrak. Hij was de eerste bij de toren om de grote klok te luiden. Het huis was verzekerd voor Fl 400,00 huis en Fl 200,00 de inboedel.
Des namiddags van den 12 febr 1874 maakten de ingezetenen van Westerhoven een begin aan versieringen enz om den nieuw benoemde burgemeester Jozef Baken (tevens secretaris) Zaterdag de 14e plechtig te kunnen inhuldigen, zoals dan ook plaats heeft gehad. Bijna de hele dag van de 13e hielden vele inwoners zich met het planten van boompjes, erebogen enz onledig. Tot bestrijding van de kosten gaven alle inwoners een gift in geld en daarboven velen ook loof of dergelijke versiering. Ik verstrekte ook takken en zilverden, jeneverbessen enz in mijn weiland groeiende.
De volgende keer gaan we weer verder met Meester Panken.
Jacques van Veldhoven
p.s.
Mijmeringen:
Ik ben veel bezig met het verleden.
Dan merk ik ook hoeveel er verloren is gegaan. Mr. Panken heeft veel geschreven, maar ik denk ook dat er meer over Westerhoven geschreven is dan dat wat ik steeds breng. Hij is 60 jaar lid geweest van het St. Anna Gilde. Hij heeft een ledenlijst opgezet en is dus ook actief geweest. Maar ik denk dat er ook veel verloren is gegaan. De mens is daar erg goed in.
Karel de Grote werd in het jaar 800 tot keizer gekroond. In 770 werd het Valkhof te Nijmegen voor hem gebouwd. De burcht bleef staan tot na een aanval op Nijmegen in 1794. De burcht was beschadigd en men besloot het grotendeels te slopen en de stenen te verkopen.
Dichter bij huis en recenter kennen we datzelfde ook. In 1965 werd de nieuwe kerk in gebruik genomen ( waar nu een supermarkt is). In het centrum van Bergeijk werd het ene na het andere huis gesloopt om plaats te maken voor nieuwe huizen. Gelukkig kon men de kerk niet slopen omdat het een rijksmonument was, maar 10 jaar van verval en plundering zorgde ervoor dat er een archeologisch onderzoek verricht kon worden in de kerk. De vloertegels en ramen, ja alles was eruit gehaald.
En wat te denken van onze eigen watermolen aan de Keersop. In 1228 gesticht na toestemming van de St Jacob abdij te Luik. Als een korenmolen. En na dik 700 jaar in 1950 gesloopt.
Waarom schrijf ik dit nu:
Ik liep over de schepelenbochten naar de varkensakkers. Bij de zwaanvoort ( daar waar de zandstraat over de provinciale weg gaat) was nu een wegversperring gekomen. De Schepelenbochten – Varkensakkers is een zandweg die mogelijk al vanaf de prehistorie in gebruik is geweest. De weg liep over het hogere gedeelte van Bergeijk naar de Keersoppermolen in Riethoven. Langs deze weg die over de Bucht te Bergeijk ging, dan over de Hoge Bochten te Westerhoven naar de plaats waar de oude kerk gestaan heeft. Het hoogste punt in Westerhoven op zandgrond. En vandaar naar de Zwaanvoort. De weg ging over de varkensakkers naar de Elverenberg, de ~Noorenberg en de Duvelsberg nabij de Keersoppermolen. Daar is een groot prehistorisch grafveld gevonden.
Dus door deze weg te onderbreken, onderbreken we een historie van duizenden jaren. Maar ja we maken de Valentinuskapel uit 1947 tot monument, doch de put die in 1400 genoemd niet daarbij vernoemen. Dan kan dit er ook nog wel bij.
Ik hoop dat iedereen ondanks alles toch een prettige kerst heeft gehad en ik wens een ieder een voorspoedig 2021 toe.
Jacques